Ο Καρκίνος του Νεφρού και η σημασία της Ρομποτικής Τμηματικής Νεφρεκτομής

Γιώργος Λαμπανάρης

Ουρολόγος Χειρουργός της Α΄ Ουρολογικής Κλινικής Ιατρικού Διαβαλκανικού

Πιστοποιημένος στη Ρομποτική από την Intuitive Surgical (da Vinci Surgery), USA και Εκπαιδευτής σε Ελλάδα & Ευρώπη

Οι επεμβάσεις στους νεφρούς με το ρομποτικό σύστημα Da Vinci αφορούν στην αντιμετώπιση πρωτίστως του καρκίνου των νεφρών. Οι ρομποτικές επεμβάσεις για καλοήθεις παθήσεις του Νεφρού είναι η ρομποτική απλή νεφρεκτομή, η ρομποτική αφαίρεση κύστεων νεφρού και η ρομποτική νεφροπηξία για νεφρόπτωση.

Το Νεφρικό Καρκίνωμα (ΝΚ) είναι ένας όγκος οποίος δημιουργείται  από τον ανεξέλεγκτο πολλαπλασιασμό των κυττάρων συγκεκριμένων περιοχών του νεφρού. Είναι το τρίτο σε συχνότητα νεόπλασμα του ουροποιογεννητικού συστήματος στον άνδρα.

Συχνά, οι πιο πολλοί όγκοι του νεφρού διαγιγνώσκονται στο ασυμπτωματικό στάδιο κατά τη διάρκεια προληπτικών εξετάσεων όπως υπερηχογραφήματος, αξονικής και μαγνητικής τομογραφίας. Μόνο το 10% των ασθενών με κακοήθεια νεφρού εμφανίζει συμπτωματολογία (οσφυϊκό άλγος, αιματουρία και ψηλαφητή μάζα).

Ποιος είναι ο συχνότερος πρωτοπαθής όγκος που εμφανίζεται στον νεφρό

Στο νεφρό αναπτύσσονται κακοήθεις όγκοι είτε πρωτοπαθώς, είτε δευτεροπαθώς, δηλαδή σαν συνέπεια μετάστασης όγκου από άλλο σημείο του σώματος. Ο συχνότερος πρωτοπαθής κακοήθης όγκος του νεφρού (80-90% των περιπτώσεων) είναι το καρκίνωμα των νεφρικών κυττάρων (αδενοκαρκίνωμα του νεφρού) που αναπτύσσεται στο νεφρικό φλοιό, ενώ σε συχνότητα ακολουθεί το καρκίνωμα των κυττάρων του μεταβατικού επιθηλίου που αναπτύσσεται στη νεφρική πύελο και συγγενεύει ιστολογικά με τους όγκους που αναπτύσσονται στην ουροδόχο κύστη. Στα παιδιά συχνός είναι ο όγκος Wilms ή νεφροβλάστωμα.

Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να αναφερθεί ότι επειδή η βιοψία αντενδείκνυται στη διάγνωση για καρκίνο των νεφρών (προκειμένου να αποφευγχθεί η καρκινική διασπορά), η ρομποτική χειρουργική προσφέρει τεράστια βοήθεια σε ασθενείς στους οποίους αποφεύγεται μια εκτεταμένη επέμβαση για την αφαίρεση του νεφρού, ενώ στη συνέχεια κατά την ιστοπαθολογική εξέταση μπορεί να προκύψει ότι πρόκειται για καλοήθη όγκο.

Ο καρκίνος του νεφρού μπορεί να τύχει ίασης.

Θεραπεία του καρκίνου του νεφρού

Σήμερα, στα πλαίσια της ελάχιστα επεμβατικής χειρουργικής, η ριζική νεφρεκτομή εκτελείται ρομποτικά με εξίσου καλά ογκολογικά αποτελέσματα με αυτά της ανοιχτής και της λαπαροσκοπικής επέμβασης. Η Ρομποτικη μερική ή ριζική νεφρεκτομή είναι πλέον καθιερωμένη μέθοδος για την αντιμετώπιση της νεφρικής νόσου και προσφέρει πολλά πλεονεκτήματα στον ασθενή.

Στο Ιατρικό Διαβαλκανικό Θεσσαλονίκης λειτουργεί το πρώτο εγκατεστημένο σύστημα ρομποτικής κεφαλής διεγχειρητικού (3D) υπερήχου στην Ελλάδα, το οποίο ενδείκνυται για ρομποτικές επεμβάσεις αφαίρεσης ενδοφυτικών και μη όγκων νεφρού με δύσκολη πρόσβαση. Παρέχει τη δυνατότητα εντοπισμού και καθορισμού των ορίων του όγκου σε πραγματικό χειρουργικό χρόνο και την αφαίρεση στο σύνολό του, κατά την εξέλιξη της επέμβασης.

Οι επεμβάσεις στους νεφρούς και στη νεφρική πύελο απαιτούν ιδιαίτερη χειρουργική εμπειρία, διότι ο νεφρός βρίσκεται κοντά σε μεγάλα αγγεία όπως η αορτή και η κάτω κοίλη φλέβα. Επίσης, εάν κατά την επέμβαση ο χειρουργός διαγνώσει ύποπτα ευρήματα και προχωρήσει σε ταχεία βιοψία, εάν επιβεβαιωθεί η κακοήθεια, μπορεί στο ίδιο χειρουργείο να συμπεριληφθεί και η εξαίρεση όλου του ουρητήρα (ρομποτική νεφροουρητηρεκτομή).

Μερική νεφρεκτομή

Η μερική νεφρεκτομή είναι μία από τις δυσκολότερες επεμβάσεις. Ωστόσο, οι δυνατότητες που προσφέρει η 3D εικόνα και τα υψηλής τεχνολογίας εργαλεία της ρομποτικής χειρουργικής, καθιστούν πιο ασφαλές το αποτέλεσμα. Η μερική νεφρεκτομή διενεργείται σε όγκους τους οποίους η θέση τους καθιστά την επέμβαση εφικτή, χωρίς να διακινδυνεύεται το άριστο ογκολογικό αποτέλεσμα.

Η μερική νεφρεκτομή είναι ιδιαίτερα σημαντική σε ασθενείς που λόγω αιμοκάθαρσης ή προηγηθείσας επέμβασης αφαίρεσης του άλλου νεφρού, είναι πολύτιμη η διατήρηση του νεφρού με μερική νεφρεκτομή.

Τα πλεονεκτήματα της ρομποτικής νεφρεκτομής

• Αποφυγή της απώλειας του νεφρού που μπορεί να οδηγήσει σε Χρόνια Νεφρική Ανεπάρκεια
• Επέμβαση με πολύ μικρές τομές,
• Μικρός χρόνος νοσηλείας (4-5 μέρες),
• Ελάχιστος πόνος,
• Μειωμένη πιθανότητα λοίμωξης,
• Ελάχιστη απώλεια αίματος και μηδενική μετάγγιση,
• Γρήγορη ανάρρωση από την επέμβαση,
• Γρήγορη επιστροφή στη φυσιολογική δραστηριότητα,
• Ισάξιο ογκολογικό αποτέλεσμα με αυτό της κλασικής χειρουργικής,
• Εγκράτεια ούρων,
• Διατήρηση στυτικής ικανότητας.

Το Ιατρικό Διαβαλκανικό εγκατέστησε πρώτο στη Θεσσαλονίκη και στη Βόρεια Ελλάδα το Ρομποτική Σύστημα DA VINCI, παρέχοντας στους πιστοποιημένους στην ρομποτική τεχνική Ουρολόγους Χειρουργούς, τη δυνατότητα να διαθέτουν σήμερα τη μεγαλύτερη εμπειρία στην ριζική ή μερική νεφρεκτομή για όγκους νεφρού.