Το Λοιμωξιολογικό τμήμα ασχολείται με λοιμώξεις που χρήζουν ειδικότερου ελέγχου, αντιμετώπισης και παρακολούθησης από εξειδικευμένο ιατρό.
Επίσης, το Λοιμωξιολογικό τμήμα ασχολείται και με λοιμώξεις που προβληματίζουν και ιατρούς άλλων, όπως ωτορινολαρυγγολόγοι, ορθοπεδικοί, χειρουργοί, νευροχειρουργοί κ.λπ., καθώς και λοιμώξεις που σχετίζονται με χρόνια νοσήματα, όπως ρευματολογικά, ογκολογικά, ενδοκρινολογικά.
Λοιμώξεις χαρακτηρίζονται τα νοσήματα που προκαλούνται από μικροοργανισμούς όπως μικρόβια, ιούς, μύκητες, πρωτόζωα και παράσιτα.
Κάποια από αυτά τα παθογόνα μεταδίδονται στον άνθρωπο από το περιβάλλον, από ζώα ή από άλλους ανθρώπους και κάποια προέρχονται από τον ίδιο τον ασθενή εφόσον υπάρχουν συνθήκες ή άλλα νοσήματα που ευνοούν την πρόκληση λοίμωξης.
Σε κάποιες από τις περιπτώσεις τα νοσήματα μπορεί να μεταδίδονται σε άλλους ανθρώπους και απαιτούν την εφαρμογή μέτρων πρόληψης της διασποράς τους και σε κάποιες όχι.
Ενδεικτικά, λοιμώξεις που απαιτούν παρακολούθηση από Ειδικό Λοιμωξιολόγο είναι:
Λοιμώξεις δέρματος και μαλακών μορίων,
Επίσης απαραίτητη είναι η εξέταση από λοιμωξιολόγο σε:
Στα πλαίσια του Λοιμωξιολογικού τμήματος γίνεται εργαστηριακός έλεγχος, σε συνεργασία με τα μικροβιολογικά εργαστήρια, διάγνωση, αντιμετώπιση και παρακολούθηση ειδικών λοιμώξεων.
Επιπλέον, το Λοιμωξιολογικό τμήμα έχει αντικείμενο την αντιμετώπιση σπάνιων περιπτώσεων πολυανθεκτικών λοιμώξεων, συνήθως σε ειδικές ομάδες πληθυσμού.
Άλλο αντικείμενο του Λοιμωξιολογικού τμήματος είναι η ταξιδιωτική ιατρική αφενός προληπτικά, πριν το ταξίδι, όσον αφορά χημειοπροφύλαξη και ανοσοποίηση, κι αφετέρου ως εκτίμηση μετά το ταξίδι στα πλαίσια ελέγχου λοιμώξεων των ταξιδιωτών, όπως ελονοσία, πυρετός Δ. Νείλου, παρασιτώσεις κ.λπ.
Η ελονοσία είναι παρασιτική νόσος που οφείλεται στο πλασμώδιο της ελονοσίας (Plasmodium falciparum, P. vivax, P.ovale και P. Malariae) και μεταδίδεται στον άνθρωπο μέσω μολυσμένων κουνουπιών Anopheles. Η Ελονοσία αποτελεί σημαντικό αίτιο νοσηρότητας και την πιο συχνή αιτία θανάτου μετά από ταξίδι.
Ετησίως, καταγράφονται περίπου 500.000.000 περιστατικά ελονοσίας, ενώ στην Ελλάδα έχουμε περίπου 30-50 περιστατικά το χρόνο που σχετίζονται συνήθως με ταξίδι σε χώρες υψηλής ενδημικότητας. Τα τελευταία χρόνια έχει καταγραφεί σημαντική αύξηση των περιστατικών εισαγόμενης ελονοσίας σε ταξιδιώτες από την Ευρώπη ή τη Β. Αμερική.
Η νόσος της ελονοσίας μπορεί να εκδηλωθεί από ένα μήνα μέχρι και ένα χρόνο μετά το ταξίδι, ανάλογα με το είδος του πλασμωδίου. Διακρίνεται στην ήπια μη επιπλεγμένη και στη σοβαρή-επιπλεγμένη ελονοσία. Τα συμπτώματα συχνά στην έναρξη της νόσου είναι μη ειδικά: πυρετός ή δεκατική πυρετική κίνηση, ρίγος, κεφαλαλγία, μυαλγίες, αρθραλγίες, καταβολή, εφιδρώσεις και γαστρεντερικές διαταραχές. Σοβαρή –επιπλεγμένη νόσος εμφανίζεται όταν συνυπάρχουν βαρύτερες εκδηλώσεις όπως νευρολογικές επιπλοκές, οργανική ανεπάρκεια ή αιματολογικές διαταραχές.
Η εμφάνιση πυρετού κατά τη διάρκεια του ταξιδιού και για διάστημα, 7 ημερών μέχρι και 6-12 μήνες μετά την επιστροφή από την ενδημική περιοχή, αποτελεί επείγουσα κατάσταση και απαιτεί άμεση εκτίμηση. Πέραν του ιστορικού, η κλινική εικόνα καθώς και τα εργαστηριακά ευρήματα (αναιμία/θρομβοπενία στη γενική αίματος, αύξηση τρανσαμινασών και χολερυθρίνης, ήπιες διαταραχές πήξης) συνεκτιμώνται.
Βέβαια ο κλασικός τρόπος διάγνωσης ελονοσίας είναι η μικροσκοπική εξέταση λεπτής και παχιάς σταγόνας αίματος, ενώ τελευταία χρησιμοποείται και μοριακή μέθοδος ανίχνευσης του πλασμωδίου (PCR). Σημαντικό είναι να γνωρίζει κανείς πως υπάρχουν και περιστατικά ελονοσίας χωρίς αναφερόμενο ταξίδι σε χώρες υψηλής ενδημικότητας, γι΄αυτό και χρειάζεται υψηλός βαθμός υποψίας στο αρχικό στάδιο της νόσου.
Η χημειοπροφύλαξη αποτελεί τον πιο αποτελεσματικό τρόπο πρόληψης της νόσου, και πρέπει να χορηγείται πριν, κατά και μετά την επιστροφή από το ταξίδι. Η επιλογή του ανθελονοσιακού φαρμάκου (χλωροκίνη, ατοβακόνη-προγουανίλη, μεφλοκίνη, δοξυκυκλίνη, πριμακίνη) γίνεται με βάση τα δεδομένα αντοχής στα ανθελονοσιακά στον τόπο προορισμού και τα υποκείμενα νοσήματα του παιδιού, την ηλικία του και το χρόνο παραμονής στο εξωτερικό.
Επιπλέον, η λήψη προληπτικών μέτρων για την προστασία των παιδιών από τσιμπήματα κουνουπιών κατά τη διάρκεια ταξιδιού σε περιοχές όπου ενδημεί η ελονοσία, είναι ζωτικής σημασίας (κατάλληλη ένδυση, εντομοαπωθητικά).
Η θεραπεία της ελονοσίας αποτελεί ιδιαίτερο κεφάλαιο και διαφοροποιείται ανάλογα με τη βαρύτητα της νόσου. Η επιλογή των ανθελονοσιακών φαρμάκων γίνεται αφού ληφθεί υπόψη το είδος του πλασμωδίου, η πιθανότητα αντοχής στη χλωροκίνη, η ηλικία του ασθενούς και το ατομικό ιστορικό.
Το Λοιμωξιολογικό τμήμα στελεχώνεται από έμπειρους ιατρούς εξειδικευμένους στην αντιμετώπιση κοινών, χρόνιων και ειδικών λοιμώξεων.
Το Λοιμωξιολογικό τμήμα εξυπηρετεί ασθενείς που χρήζουν ιδιαίτερου εργαστηριακού ελέγχου, εξειδικευμένης αγωγής ή μακροχρόνιας παρακολούθησης, στα πλαίσια επιλεγμένων κοινών αλλά και χρόνιων λοιμώξεων.
Το Λοιμωξιολογικό τμήμα διενεργεί εργαστηριακούς ελέγχους, σε συνεργασία με τα μικροβιολογικά εργαστήρια, διάγνωση, αντιμετώπιση και παρακολούθηση ειδικών λοιμώξεων.
