Εμβόλιο για το AIDS

Γράφει ο Παναγιώτης Γαργαλιάνος-Κακολύρης  MD,PhD Διευθυντής Παθολογικής-Λοιμωξιολογικής Κλινικής ,Ιατρικό Κέντρο Αθηνών Πρόεδρος Ελληνικής Εταιρείας Λοιμώξεων

A.Είδη εμβολίων

1.Προφυλακτικό εμβόλιο

Δίνεται σε άτομα που δεν έχουν μολυνθεί με τον HIV, με σκοπό να προφυλάσσονται σε πιθανή μελλοντική έκθεση.

2. Θεραπευτικό εμβόλιο

Δίνεται σε ήδη μολυνθέντα  άτομα με σκοπό την ενίσχυση της ανοσιακής απάντησης στον ιό.

Προς το παρόν δεν έχει εγκριθεί κανένα εμβόλιο .

Β. Προσπάθεια-εξελίξεις

 Οι ερευνητές τόσο στις ΗΠΑ όσο και στην Ευρώπη  πειραματίζονται για εμβόλια από την δεκαετία του 1980 αλλά, προς το παρόν, δεν έχει ευοδοθεί μια τέτοια προσπάθεια. Πάντως, σήμερα, η προσπάθεια είναι περισσότερο ρεαλιστική από ότι ήταν στο παρελθόν και η αισιόδοξη πρόβλεψη είναι ότι μπορεί να γίνει πραγματικότητα μέχρι το 2030 .

 Η τρέχουσα πραγματικότητα των κλινικών δοκιμών περιλαμβάνει :

1. Τροποποιημένο της παλαιότερης RV144 κλινικής δοκιμής εμβόλιο (μελέτη HVTN 702 ή Uhambo) στην Νότια Αφρική σχεδιασμένο να καταδείξει μεγαλύτερη κατά  50% προφύλαξη σε σχέση με το RV144. Αποτελέσματα αναμένονται το 2021.
2. Aλλη προσέγγιση-μελέτη συνδυασμού πρωτογενούς εμβολίου με χρήση ως όχημα ένα αδενοιό και σκοπό τη χορήγηση «μωσαϊκού» πρωτεϊνών με αποτέλεσμα την ανοσιακή απάντηση σε ποικιλία  ιών (μελέτη HVTN 705 ή  Imbokodo ). Μελέτες με συνδυασμούς εμβολίων΄.
3. Μελέτες σε πιθήκους με τον συνδυασμένο ιό SIV/HIV.

 

Το κυρίαρχο πάντως ερώτημα είναι το εάν ένα εμβόλιο που θα μειώνει τον κίνδυνο μόλυνσης κατά 50%  πρέπει να προχωρήσει άμεσα ή πρέπει να περιμένουμε το εμβόλιο της 90% αποτελεσματικότητας.

Τέλος, πρέπει να τονισθεί το μεγάλο θέμα της Βιοηθικής που αφορά ειδικά το εμβόλιο κατά του AIDS. Οι συμμετέχοντες στις μελέτες του εμβολίου πρέπει να έχουν πρόσβαση στην τρέχουσα θεραπεία αλλά και στην πριν την έκθεση προφύλαξη (PrEP) και, μετά, να αποφασίζουν αν θα ενταχθούν στην μελέτη. Οι συμμετέχοντες στις μελέτες πρέπει να τυγχάνουν της τήρησης εμπιστευτικότητας και προστασίας από διακρίσεις όπως οι ήδη μολυνθέντες από τον HIV.