Τα οφέλη της φυσικοθεραπείας

Γράφει ο Τριαντάφυλλος Πανταζής, Φυσικοθεραπευτής, Διευθυντής Κέντρου Φυσικοθεραπείας και Αποκατάστασης Αθλητικών Κακώσεων, Ιατρικό Κέντρο Αθηνών
 

Η Φυσικοθεραπεία είναι η θεραπευτική προσέγγιση που βασίζεται στα φυσικά μέσα (κίνηση, φως, νερό, ηλεκτρικό ρεύμα) τα οποία χρησιμοποιούνται από τον εξειδικευμένο επαγγελματία υγείας πτυχιούχο Φυσικοθεραπευτή, για θεραπευτικούς σκοπούς. Έχει εφαρμογή σε ασθενείς όλων των ιατρικών ειδικοτήτων (Ορθοπεδική, Νευρολογία, Γενική Χειρουργική, Νευροχειρουργική, Καρδιοχειρουργική, Πνευμονολογία, Παιδιατρική, Ουρολογία κ.λπ.)

Οι περισσότεροι έχουν σχηματίσει την εντύπωση ότι η φυσικοθεραπεία γίνεται συνήθως μετά από ατύχημα, τραυματισμό, χειρουργείο, ή στη φάση του οξύ πόνου. Η αλήθεια όμως είναι, ότι επειδή ενισχύει την κίνηση και την σωστή στάση του σώματος, μπορεί να χρησιμοποιηθεί και για να βελτιώσει την ικανότητά μας να απολαμβάνουμε τις δραστηριότητες που μας αρέσει να κάνουμε.

Παρακάτω αναφέρονται τα οφέλη της φυσικοθεραπείας που την καθιστούν τις περισσότερες φορές χρήσιμη και απαραίτητη:

• Βελτίωση κινητικότητας, ισορροπίας & δύναμης

Ως γνωστόν ένα μεγάλο κομμάτι της φυσικοθεραπείας βασίζεται στην κίνηση. Μέρος της δουλειάς του φυσικοθεραπευτή είναι να βρίσκει την «αιτία» και την επίδρασή της στο ανθρώπινο σώμα. Για παράδειγμα, ο πόνος στο γόνατο μπορεί να είναι αποτέλεσμα της ανάγκης μυϊκής ενίσχυσης των γλουτών, ενώ ο καρπιαίος πόνος και ο πόνος στον αυχένα μπορεί να είναι αποτέλεσμα της υπερβολικής πληκτρολόγησης και γραφής. Η φυσικοθεραπεία, μπορεί να βοηθήσει στην προσαρμογή της σωματικής κίνησης στις καθημερινές δραστηριότητες, καθώς και στο σωστό τρόπο εκγύμνασης. Σημαντικό είναι να γίνει κατανοητός ο λόγος που το σώμα αντιδρά με ένα συγκεκριμένο τρόπο και να χρησιμοποιηθεί η σωστή μέθοδος για να αντιμετωπιστεί και να διορθωθεί αυτή η αντίδραση.

• Αποφυγή χειρουργικής επέμβασης

Η χειρουργική επέμβαση είναι πολλές φορές αναπόφευκτη. Παρόλα αυτά, η προεγχειρητική φυσικοθεραπεία μπορεί να μειώσει το χρόνο αποκατάστασης και να προσφέρει καλύτερο μετεγχειρητικό αποτέλεσμα. Σε μερικούς ασθενείς βελτιώνεται η κινητικότητα και μειώνεται αρκετά ο πόνος κατά τη διάρκεια των προεγχειρητικών συνεδριών, που ενδεχομένως να αποφευχθεί το χειρουργείο.

• Αποκατάσταση μετά από χειρουργική επέμβαση

Η φυσικοθεραπεία μετά τη χειρουργική επέμβαση ξεκινάει αμέσως στο νοσοκομείο, ωστόσο, είναι σημαντικό να συνεχιστεί και μετά την επιστροφή στο σπίτι ώστε να επιτευχθεί η καλύτερη δυνατή αποκατάσταση. Η επιστροφή στις καθημερινές δραστηριότητες, η μυϊκή ενδυνάμωση, η βελτίωση της σωματικής στάσης, η ανάκτηση της ανεξαρτησίας και η βελτίωση της κυκλοφορίας και του εύρους κίνησης είναι μερικά από τα κυριότερα οφέλη της μετεγχειρητικής φυσικοθεραπείας.

• Αποφυγή τραυματισμού

Οι περισσότεροι άνθρωποι συνήθως κάνουν φυσικοθεραπεία μετά από κάποιο τραυματισμό. Ωστόσο, λίγοι γνωρίζουν ότι η φυσικοθεραπεία μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ως μια μορφή προληπτικής φροντίδας. Κάποιοι ίσως να θέλουν να βελτιώσουν τις κινητικές τους ικανότητες για να αποκτήσουν αγωνιστικό πλεονέκτημα (αθλητές) ή κάποιοι να βελτιώσουν τη σωματική τους στάση για να ανταποκρίνονται καλύτερα στις καθημερινές τους δραστηριότητες. Στη φυσικοθεραπεία μπορούν να διδαχθούν τρόποι σωστής διαχείρισης του σώματος και των κινήσεών του, με βάση το επίπεδο των δραστηριοτήτων του καθενός, βοηθώντας στο να αποτραπούν οι τραυματισμοί.

• Διαχείριση της γήρανσης

Μπαίνοντας στην τρίτη ηλικία υπάρχει κίνδυνος να χαθεί μεγάλο μέρος της μυϊκής μάζας και δύναμης, καθιστώντας πιο δύσκολη την κίνηση και την καλή ισορροπία του σώματος. Βασικό μέλημα για τους ηλικιωμένους, είναι η αντιμετώπιση του πόνου των αρθρώσεων, των συνδέσμων και των προβλημάτων της οστεοαρθρίτιδας. Εξίσου σημαντική, είναι η διατήρηση της μυϊκής ισχύος και ισορροπίας, καθώς και να μάθουν να κάνουν τροποποιήσεις και προσαρμογές στις καθημερινές τους δραστηριότητες (όπως να σηκωθούν από μια καρέκλα ή να ανεβοκατεβαίνουν σκαλιά). Η φυσικοθεραπεία μπορεί να βοηθήσει τους ηλικιωμένους να κινούνται καλύτερα, με σιγουριά, λιγότερο πόνο και να μειώσει τον κίνδυνο πτώσης και τραυματισμού.

• Έλεγχος ασθένειας-πάθησης

Όπως προαναφέρθηκε η φυσικοθεραπεία έχει εφαρμογή σε ασθενείς όλων των ιατρικών ειδικοτήτων. Πολλοί φυσικοθεραπευτές εκπαιδεύονται και εξειδικεύονται για να βοηθούν τους ανθρώπους να διαχειρίζονται καταστάσεις που αφορούν την καρδιά τους, το αναπνευστικό σύστημα, ακόμη και στη θεραπεία του πυελικού πόνου και δυσλειτουργίας. Τα άτομα με διαβήτη τύπου 2, για παράδειγμα, μπορούν να επωφεληθούν από τη φυσικοθεραπεία, καθώς η βελτίωση της φυσικής κατάστασης βοηθά μέσω της κίνησης στην απώλεια βάρους. Με αυτόν τον τρόπο μειώνεται η ανάγκη για φάρμακα και ο κίνδυνος εμφάνισης καρδιακών παθήσεων και εγκεφαλικού επεισοδίου. Νευρολογικές παθήσεις όπως η νόσος Parkinson και η σκλήρυνση κατά πλάκας γίνονται αρκετά πιο διαχειρίσιμες από ασθενείς που κάνουν φυσικοθεραπεία. Όταν μιλάμε για φυσικοθεραπεία, το βασικό φάρμακο είναι η κίνηση, ωστόσο μερικές φορές το χειρότερο φάρμακο που μπορεί να συνταγογραφηθεί μετά τη διάγνωση μιας ασθένειας είναι η "ανάπαυση στο κρεβάτι".