Σεξουαλική υγεία στον καρκίνο του μαστού

Γράφει o Γεώργιος Μάριος Μακρής, Μαιευτήρας - Xειρουργός - Γυναικολόγος, Ειδικός Γυναικολόγος Ογκολόγος, Διευθυντής Γυναικολογικής Κλινικής, Ιατρικό Κέντρο Αθηνών.

Ελπιδοφόρα νέα για την βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών με καρκίνο του μαστού ανακοινώθηκαν στο πρόσφατο πανευρωπαϊκό συνέδριο ογκολογίας που διεξήχθη στο Βερολίνο τον Μάιο.

Μια σημαντική δημοσίευση παρουσιάστηκε στο ESMO ( European Society of Medical Oncology ) BREAST Cancer Conference.  Ο καρκίνος του μαστού θεραπεύεται πλέον σήμερα σε πολλές περιπτώσεις. Οι ανεπιθύμητες όμως ενέργειες των θεραπειών για την αντιμετώπισή του, ακολουθούν τις ασθενείς μας για το υπόλοιπο της ζωής τους. Αποτέλεσμα είναι η υποβάθμιση της ποιότητας της καθημερινότητάς τους.

Η ανακοίνωση αφορά σε Γαλλική μελέτη με 134.000 πληθυσμό γυναικών που νόσησαν από καρκίνο του μαστού. Οι γυναίκες αυτές αντιμετώπιζαν δυσκολία στη σεξουαλική τους ζωή λόγω της ατροφίας που προκαλεί η χημειοθεραπεία και ορμονική θεραπεία για τον καρκίνο του μαστού. Στις γυναίκες αυτές εφαρμόστηκε τοπική θεραπεία με κολπικά οιστρογόνα. Φάνηκε ότι βελτιώθηκε η ποιότητα στην επαφή, όμως στον πληθυσμό που συνέχιζε να λαμβάνει θεραπεία με αναστολείς της αρωματάσης μείωσε 3% το διάστημα ελεύθερο νόσου στην 5ετία. Όμως αμφίβολο είναι εάν τελικά επηρεάσει την επιβίωσή τους.

Σε ασθενείς με καρκίνο του μαστού και  με αρνητικούς ορμονικούς υποδοχείς θεωρείται ασφαλής η τοπική ορμονική θεραπεία στον κόλπο και πολύ πιθανά και σε εκείνους που λαμβάνουν ταμοξιφένη. Μπορούμε δηλαδή πλέον να προσφέρουμε μια αποτελεσματική θεραπεία στην ατροφία που έχει απλή εφαρμογή και χαμηλό κόστος. Κάτι που μέχρι πρότινος αντιμετωπιζόταν με παρηγορητικά μέσα, τώρα πλέον αντιμετωπίζεται αιτιολογικά.

Αυτά τα αποτελέσματα συμφωνούν με δεδομένα από μια εθνική μελέτη κοόρτης της Δανίας (J Natl Cancer Inst.2022;114:1347–1354). Ωστόσο, καμία αναφορά δεν αφορά στον αντίκτυπο στη θνησιμότητα από καρκίνο του μαστού (αν υπάρχει) ή άλλες αιτίες.

Επιπλέον, απαιτείται προσοχή λόγω των διαφορετικών επιδράσεων με βάση τον τύπο της οιστρογονικής τοπικής θεραπείας που χρησιμοποιείται και επίσης τη δόση, τη διάρκεια και τη συχνότητα χρήσης.

Παρά αυτά τα δεδομένα, το σύνολο των στοιχείων υποστηρίζει τη χρήση της τοπικής οιστρογονικής θεραπείας  για ζητήματα σεξουαλικής υγείας, αλλά απαιτεί προσεκτική και ισορροπημένη συζήτηση με όλες τις γυναίκες, σταθμίζοντας τα οφέλη και τους πιθανούς κινδύνους.