Οι νεφροί είναι τα όργανα του ανθρώπου που λειτουργούν ως φυσικό φίλτρο του οργανισµού, καθώς καθαρίζουν καθηµερινά 200 λίτρα αίµατος και απαλλάσσουν τον οργανισµό από κάθε περιττή και επικίνδυνη ουσία, αποβάλλοντάς τη µε την ούρηση.

Επίσης, τα νεφρά ρυθµίζουν την ισορροπία των µεταλλικών στοιχείων και του νερού, βοηθούν στην παραγωγή των ερυθρών αιµοσφαιρίων, ενεργοποιούν τη βιταµίνη D και παράγουν ουσίες που ρυθµίζουν την αρτηριακή πίεση. Οι δύο νεφροί στο σώµα µας βρίσκονται εκατέρωθεν της σπονδυλικής στήλης και συγκεκριμένα στην οσφυϊκή µοίρα ακριβώς κάτω από το διάφραγμα.

Η νεφρική ανεπάρκεια είναι η αδυναμία των νεφρών να επιτελέσουν τις παραπάνω λειτουργίες και μπορεί να είναι οξεία και χρόνια.

Στην οξεία νεφρική ανεπάρκεια τα νεφρά σταματούν ξαφνικά να λειτουργούν, με αποτέλεσμα οι περιττές κι επικίνδυνες ουσίες να μην φιλτράρονται αλλά να συσσωρεύονται στον οργανισμό.

Η χρόνια νεφρική ανεπάρκεια, αφορά σε βλάβη των νεφρών, η οποία προκαλεί μία προοδευτική και μη αναστρέψιμη μείωση της λειτουργίας τους.

Συμπτώματα νεφρικής ανεπάρκειας

Η οξεία νεφρική ανεπάρκεια χαρακτηρίζεται από:

• Περιορισμένη παραγωγή ούρων,
• Οίδημα κάτω άκρων,
• Ανορεξία,
• Άγχος,
• Δύσπνοια,
• Πόνος στο θώρακα.

Η χρόνια νεφρική ανεπάρκεια ήπια και μπορεί να είναι ασυμπτωματική για πολλά χρόνια. Βαθμιαία όμως και με την επιδείνωση της νόσου, τα συμπτώματα που μπορεί να εμφανιστούν είναι:

• Περιορισμένη παραγωγή ούρων
• Οίδημα κάτω άκρων,
• Καταβολή,
• Ναυτία ή και έμετοι,
• Ανορεξία,
• Κεφαλαλγία,
• Απώλεια βάρους,
• Σύγχυση.

Αίτια νεφρικής ανεπάρκειας

Η οξεία νεφρική ανεπάρκεια προκαλείται από την αιφνίδια και σοβαρή μείωση της ροής του αίματος προς τα νεφρά (λόγω αιμορραγίας, τραυματισμού ή λοίμωξης), από σοβαρή αφυδάτωση, από πέτρες του ουροποιητικού, όγκους και διόγκωση του προστάτη, που προκαλεί επίσχεση ούρων.

Η χρόνια νεφρική ανεπάρκεια οφείλεται στην υψηλή αρτηριακή πίεση, το σακχαρώδη διαβήτη, διάφορες παθήσεις των νεφρών, όπως η σπειραματονεφρίτιδα και η πολυκυστική νόσος των νεφρών, η στένωση της νεφρικής αρτηρίας και η μακροχρόνια λήψη φαρμάκων, όπως τα αντιφλεγμονώδη.

Διάγνωση νεφρικής ανεπάρκειας

Η διάγνωση της νεφρικής ανεπάρκειας, οξείας και χρόνιας, περιλαμβάνει τη λήψη ιστορικού, αιματολογικό έλεγχο και απεικονιστικές εξετάσεις - υπερηχογράφηµα, αξονική ή µαγνητική τοµογραφία, ή συνδυασμός εξετάσεων.

Θεραπεία νεφρικής ανεπάρκειας

Η θεραπεία της οξείας νεφρικής ανεπάρκειας είναι αρχικά συντηρητική και έχει ως στόχο την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων κι επιπλοκών της. Όταν όμως αυτή δεν είναι αρκετή τότε είναι απαραίτητη η αιμοκάθαρση μέχρι την ανάκαμψη της νεφρικής λειτουργίας του ασθενούς.

Στο τελικό στάδιο της χρόνιας νεφρικής ανεπάρκειας ο ασθενής χρειάζεται άμεση υποστήριξη της νεφρικής λειτουργίας, με αιμοκάθαρση ή περιτοναϊκή κάθαρση, ή μεταμόσχευση νεφρού.