Βρογχοκήλη - Αίτια, Συμπτώματα, Αντιμετώπιση

Γράφει ο Γεώργιος Σακοράφας , Γενικός χειρουργός, Επιστημονικός Συνεργάτης, Ιατρικό Ψυχικού

• Τι είναι η βρογχοκήλη?

Ο όρος «βρογχοκήλη» περιγράφει την αύξηση των διαστάσεων του θυρεοειδούς, ασχέτως αιτιολογίας. Η αύξηση αυτή των διαστάσεων μπορεί να οφείλεται είτε σε διάχυτη διόγκωση του θυρεοειδούς (οπότε περιγράφεται σαν διάχυτη βρογχοκήλη) είτε στην παρουσία εστιακών βλαβών (όπως για παράδειγμα σε όζους, οπότε περιγράφεται σαν οζώδης ή πολυοζώδης βρογχοκήλη). Ο διογκωμένος θυρεοειδής μπορεί να λειτουργεί κανονικά, παράγοντας δηλαδή τις φυσιολογικές ποσότητες θυρεοειδικών ορμονών που έχει ανάγκη ο οργανισμός. Σε αυτή την περίπτωση η βρογχοκήλη περιγράφεται σαν απλή ή μη τοξική. Σε κάποιες όμως περιπτώσεις μπορεί να υπερλειτουργεί, παράγοντας μεγαλύτερες ποσότητες θυρεοειδικών ορμονών από αυτές που χρειάζεται ο οργανισμός, με αποτέλεσμα την εμφάνιση υπερθυρεοειδισμού. Σε αυτή την περίπτωση η βρογχοκήλη περιγράφεται σαν τοξική. Σε κάποιες πάλι περιπτώσεις (π.χ. όταν συνυπάρχει θυρεοειδίτιδα Hashimoto) μπορεί ο θυρεοειδής να υπολειτουργεί, με αποτέλεσμα την εμφάνιση υποθυρεοειδισμού.

• Που οφείλεται?

Η βρογχοκήλη μπορεί να οφείλεται σε μία ποικιλία βλαβών του θυρεοειδούς, όπως για παράδειγμα σε όζους θυρεοειδούς, θυρεοειδίτιδα, καρκίνο θυρεοειδούς, υπερθυρεοειδισμό, λέμφωμα θυρεοειδούς κλπ. Σε περιοχές με έλλειψη ιωδίου παρατηρείται συχνά ιωδοπενία, που έχει σαν αποτέλεσμα επίσης την διόγκωση του θυρεοειδούς (βρογχοκήλη) καθώς ο αδένας προσπαθεί διογκούμενος να καλύψει το έλλειμμα της σύνθεσης των θυρεοειδικών ορμονών λόγω της ιωδοπενίας. Σε παγκόσμια κλίμακα, η ιωδοπενία – συνήθης σε αναπτυσσόμενες χώρες – είναι μία αρκετά συχνή αιτία βρογχοκήλης. Η βρογχοκήλη μπορεί επίσης να εμφανιστεί σαν αποτέλεσμα λήψης κάποιων ουσιών που χαρακτηρίζονται ως ‘βρογχοκηλογόνες’ (βρίσκονται σε κάποιες τροφές ή φάρμακα). Σπάνια, μπορεί να οφείλεται σε κακή αντιμετώπιση των ασθενών με υποθυρεοειδισμό, λόγω χορήγησης ανεπαρκούς δόσης θυροξίνης από το στόμα.

• Με τι συμπτώματα εκδηλώνεται?

Καθώς η βρογχοκήλη μπορεί να οφείλεται σε ένα ευρύ φάσμα παθήσεων του θυρεοειδούς, μπορεί να υπάρχουν διάφορα συμπτώματα, όπως:

- Εμφανής διόγκωση στον τράχηλο

- Αίσθημα βάρους ή πίεσης στον τράχηλο

- Αίσθημα ξένου σώματος στον τράχηλο

- Δυσκολία στην αναπνοή

- Δυσκολία στην κατάποση

- Βήχας

- Βραχνάδα κλπ.

Όταν η βρογχοκήλη συνοδεύεται από υπερθυρεοειδισμό παρατηρούνται όλα τα χαρακτηριστικά συμπτώματα του υπερθυρεοειδισμού (π.χ. αίσθημα παλμών, ταχυκαρδία, ευερεθιστότητα, απώλεια βάρους, δυσανεξία στη ζέστη κλπ.). Αντίστοιχα, όταν συνυπάρχει υποθυρεοειδισμός (π.χ. όταν η βρογχοκήλη συνδυάζεται με θυρεοειδίτιδα Hashimoto) τότε μπορεί να παρατηρηθούν τα συμπτώματα του υποθυρεοειδισμού (π.χ. δυσανεξία στο κρύο, δυσκοιλιότητα, μειωμένη συγκέντρωση, αργές αντιδράσεις, αύξηση βάρους, υπνηλία, αίσθηση κόπωσης κλπ.).

Αν η βρογχοκήλη οφείλεται σε κακοήθη νόσο (π.χ. καρκίνο θυρεοειδούς) μπορεί να παρατηρηθούν αντίστοιχα συμπτώματα, όπως βραχνάδα, διόγκωση λεμφαδένων τραχήλου κλπ.

• Βρογχοκήλη – πως αντιμετωπίζεται?

Η αντιμετώπιση εξαρτάται από τα ιδιαίτερα δεδομένα του κάθε ασθενούς. Αν η διόγκωση είναι μικρού βαθμού και δεν συνοδεύεται από διαταραχές της λειτουργίας του θυρεοειδούς δεν χρειάζεται κάποια ιδιαίτερη αγωγή πέραν της απλής περιοδικής παρακολούθησης. Αν υπάρχει υπερθυρεοειδισμός ή υποθυρεοειδισμός θα πρέπει να αντιμετωπίζεται κατάλληλα. Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται για να μην διαφύγει της προσοχής τυχόν συνυπάρχων καρκίνος θυρεοειδούς. Συχνά θα χρειαστεί χειρουργική επέμβαση (θυρεοειδεκτομή). Κάποιες συνηθισμένες ενδείξεις επέμβασης είναι:

- H μεγάλου βαθμού διόγκωση του θυρεοειδούς

- Η παρουσία συμπτωμάτων

- Αισθητικό πρόβλημα λόγω της διόγκωσης στον τράχηλο (ισχύει ιδιαίτερα σε νεαρά άτομα)

- Υποψία ή διάγνωση καρκίνου θυρεοειδούς.

Η αντιμετώπιση των ασθενών με βρογχοκήλη θα πρέπει να γίνεται από εξειδικευμένη ομάδα γιατρών. Κεντρικός είναι ο ρόλος του χειρουργού θυρεοειδούς.

Στο Ιατρικό Ψυχικού η αντιμετώπιση των ασθενών με βρογχοκήλη γίνεται με βάση τα σύγχρονα διεθνή standards, χρησιμοποιώντας σύγχρονο εξοπλισμό, με την μέγιστη δυνατή ασφάλεια και αποτελεσματικότητα και με συντομότατη διάρκεια νοσηλείας (λίγων ωρών).