Βιολογικά Προϊόντα και Καρκίνος

Γράφει ο Σπηλιώτης Ιωάννης MD, PhD, Χειρουργός Ογκολόγος, Διευθυντής Κλινικής Αντιμετώπισης Περιτοναϊκής Κακοήθειας & Χειρουργικής Ογκολόγιας, Ιατρικό Κέντρο Αθηνών, Υπεύθυνος Μονάδας Αντιμετώπισης Περιτοναϊκής Κακοήθειας, Iατρικό Διαβαλκανικό Θεσσαλονίκης, Όμιλος Ιατρικού Αθηνών

Την τελευταία εικοσαετία,  η κατανάλωση βιολογικών καλλιεργειών / οργανικών προϊόντων αυξήθηκε σε ένα ποσοστό 17% , ενώ η αύξηση αυτή δημιούργησε μία σειρά ενδείξεων ότι ενδεχομένως να επηρεάζουν μηχανισμούς καρκινογένεσης. Πρόσφατη μελέτη από  το INSERM (Εθνικό Ινστιτούτο Ιατρικών Ερευνών) της Γαλλίας δημοσίευσε μία μελέτη 5ετούς προοπτικής σε 69.000 άτομα και διαπίστωσαν ότι η τακτική κατανάλωση βιολογικών προϊόντων μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο για μερικά είδη καρκίνου.

Τα βιολογικά τρόφιμα είναι προϊόντα, που παράγονται με μεθόδους που δε συμπεριλαμβάνουν συνθετικά φυτοφάρμακα ή χημικά λιπάσματα και δεν υποβάλλονται σε επεξεργασία με τη χρήση ακτινοβολίας, βιομηχανικών διαλυτών ή πρόσθετων.

Η τροφή είναι ένα εξαιρετικά περίπλοκο και μεταβλητό χημικό μείγμα. Δεν υπάρχουν επαρκείς μελέτες για να συγκρίνουν την ασφάλεια μεταξύ βιολογικών και μη βιολογικών προϊόντων, αλλά υπάρχουν ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ότι μπορεί να περιέχουν θρεπτικές ενώσεις, όπως είναι οι πολυφαινόλες  και το λυκοπένιο, που έχουν σαφώς αντικαρκινική δράση και, βέβαια, μικρότερες ποσότητες φυτοφαρμάκων. Στην πιο πρόσφατη γαλλική μελέτη (JAMA Oct 2018), διαπιστώθηκε ότι οι καταναλωτές βιολογικών/οργανικών προϊόντων είχαν κατά μέσο όρο 25% μικρότερο κίνδυνο καρκίνου και πιο ειδικά λιγότερο κατά 76% λέμφωμα πεπτικού, 86% για μη – Hodgkin λέμφωμα και 34% λιγότερο καρκίνο μαστού οι μετά εμμηνοπαυσιακές γυναίκες. Βέβαια, τα μειονεκτήματα της παραπάνω μελέτης είναι ότι είναι μελέτη παρατήρησης και όχι κλινικού ελέγχου. Αυτό το αποτέλεσμα μπορεί να οφείλεται και σε άλλους παράγοντες, που επηρεάζουν την καρκινογένεση, όπως το γεγονός ότι οι καταναλωτές βιολογικών/οργανικών προϊόντων προέρχονται από υψηλά εισοδήματα, έχουν καλύτερο επίπεδο μόρφωσης, ζουν σε αστικό περιβάλλον και έχουν πιο καλή πρόσβαση σε ιατρικές υπηρεσίες είναι συχνότερα παντρεμένοι και καταναλώνουν λιγότερο αλκοόλ και κρέας. Σύμφωνα με τους ερευνητές, οι καταναλωτές δεν πρέπει να σταματήσουν να τρώνε μη βιολογικά φρούτα και λαχανικά, αν δεν μπορούν να αγοράσουν βιολογικά προϊόντα, επειδή είναι πιο ακριβά. Η κατανάλωση φρούτων και λαχανικών είτε είναι βιολογικά είτε όχι συνδέεται με μειωμένο κίνδυνο για χρόνιες παθήσεις και καρκίνο. Τα βιολογικά/οργανικά προϊόντα αναπτύσσονται χωρίς ή έστω με όσο γίνεται λιγότερα παρασιτοκτόνα, συνθετικά λιπάσματα, λοιπά χημικά, αντιβιοτικά (για τα ζώα) και γενετικά μεταλλαγμένους οργανισμούς. Μελέτες με πειραματόζωα έχουν δείξει ότι τα παρασιτοκτόνα – εντομοκτόνα μπορούν να αυξήσουν τις βλάβες του DNA, άρα και τον κίνδυνο για καρκίνο, καθώς και για διαταραχές του ενδοκρινικού (ορμονικού) συστήματος.

Το σίγουρο είναι ότι οι σωστές διατροφικές συνήθειες μειώνουν την εμφάνιση του καρκίνου.