Περιεδρικά Συρίγγια
Τα περιεδρικά συρίγγια είναι ένα δύσκολο χρόνιο πρόβλημα που απαιτεί εξειδίκευση και σωστή στρατηγική για την οριστική θεραπεία.
Συρίγγιο ονομάζεται μία αφύσικη επικοινωνία ανάμεσα σε δύο επιθηλιακές επιφάνειες. Επιθηλιακή είναι μία επιφάνεια που σκεπάζεται από επιθήλιο, τέτοιες είναι το δέρμα, οι βλεννογόνοι στόματος, εντέρου, κόλπου, βρόγχων κ.λπ.
Περιεδρικό συρίγγιο (fistula in ano) είναι μία αφύσικη επικοινωνία ανάμεσα στο δέρμα (εξωτερικό στόμιο του συριγγίου) και είτε ένα απόστημα είτε τον πρωκτό ή ορθό (εσωτερικό στόμιο του συριγγίου).
Αν το συρίγγιο δεν έχει εσωτερικό στόμιο τότε λέγεται τυφλό και δε μας απασχολεί ιδιαίτερα γιατί όλα τα τυφλά συρίγγια κλείνουν μόνα τους σχετικά σύντομα. Το πρόβλημα βρίσκεται στην παρουσία του εσωτερικού στομίου.
Υπάρχει μία στενή σχέση ανάμεσα στο περιεδρικό απόστημα και στο συρίγγιο. Το απόστημα πάντα προϋπάρχει και το συρίγγιο είναι ο μηχανισμός, με τον οποίο προσπαθεί το ανθρώπινο σώμα να θεραπεύσει το απόστημα. Άρα όπου υπάρχει συρίγγιο υπάρχει ή υπήρξε απόστημα. Κάθε περιεδρικό απόστημα πρέπει να παροχετευθεί το ταχύτερο δυνατόν εκτός αν εξαφανιστεί εντελώς με αντιβιοτικά.
Αλλιώς θα εξελιχθεί σε συρίγγιο. Για αυτό είναι σημαντικό όταν εκδηλωθεί περιεδρικό απόστημα να θεραπευθεί έγκαιρα και με πλήρη παροχέτευση, αλλιώς είναι συχνό να ακολουθείται από συρίγγιο. Αν το συρίγγιο δημιουργήσει μόνο εξωτερικό στόμιο (στο δέρμα) ο άρρωστος είναι τυχερός και θα κλείσει μόνο του σύντομα. Αν όμως η παροχέτευση γίνει ταυτόχρονα και με εσωτερικό στόμιο στο ορθό τα πράγματα δυσκολεύουν.
Γιατί τα συρίγγια γίνονται χρόνια;
Υπάρχουν δυο δυσκολίες στην αντιμετώπιση:
- Ο πρωκτός δε μπορεί να αποστειρωθεί – άρα μολυσμένο υλικό τρέχει συνεχώς μέσα στην κοιλότητα του προηγηθέντος αποστήματος και δημιουργεί χρόνια λοίμωξη.
- Τα συρίγγια βρίσκονται σε στενή επαφή με τους σφιγκτήρες και για αυτό δε μπορούν πάντα να εξαιρεθούν χειρουργικά με δραστικό τρόπο (υπάρχει κίνδυνος ακράτειας).
Συμπτώματα
Τα πρώτα συμπτώματα προέρχονται από το περιεδρικό απόστημα, και είναι τοπικό πρήξιμο, έντονος πόνος, πυρετός. Όταν το απόστημα παροχετευθεί μέσω δημιουργίας συριγγίου αυτά τα συμπτώματα υποχωρούν σταδιακά και αντικαθίστανται από έκκριση υγρού (discharge), το οποίο, ανάλογα με τη φάση μπορεί να είναι πύον, κοπρανώδες υλικό, αιματηρό ή κίτρινο ορώδες.
Τα συμπτώματα του συριγγίου έχουν κυκλική πορεία. Μετά την αρχική παροχέτευση τα συμπτώματα καταλαγιάζουν σε λίγες ημέρες και μένει μόνο έκκριση υγρού, το οποίο σιγά σιγά καθαρίζει. Ο άρρωστος πιστεύει ότι θεραπεύθηκε, ειδικά αν, σε πολλές περιπτώσεις το εξωτερικό στόμιο κλείσει τελείως.
Δυστυχώς, η νηνεμία κρατά, συνήθως, μόνο λίγες εβδομάδες ή μήνες, οπότε τα συμπτώματα επιστρέφουν δριμύτερα. Ο λόγος είναι, ότι έχει παραμείνει ανοικτό το εσωτερικό στόμιο του συριγγίου, το οποίο δε φαίνεται και συνεχίζει να τροφοδοτεί την κοιλότητα με υλικό από το έντερο.
Σχηματίζεται νέο απόστημα το οποίο χρειάζεται νέα παροχέτευση. Τα συμπτώματα τότε υποχωρούν και πάλι μέχρι νεωτέρας υποτροπής. Οι υποτροπές δεν πρέπει να επιτρέπονται διότι μπορεί να οδηγήσουν σε όλο και πιο πολύπλοκα συρίγγια και υπάρχει κι ένας μικρός κίνδυνος να δημιουργηθεί γάγγραινα του περινέου (Fournier’s Gangrene) η οποία είναι απειλητική για τη ζωή.
Διάγνωση
Η πιο διαδεδομένη ακτινολογική μέθοδος είναι η μαγνητική ακτινογραφία, με την οποία φαίνεται η πορεία του συριγγίου και οι ανατομικές σχέσεις. Πιο σύγχρονος τρόπος είναι το τρισδιάστατο ενδο-ορθικό υπερηχογράφημα (3D Endorectal Ultrasound), το οποίο επιτρέπει τρισδιάστατη απεικόνιση και επιπλέον επιτρέπει τη διαπίστωση αν ο πόρος είναι ανοιχτός.
Θεραπεία
Για την αντιμετώπιση των περιεδρικών συριγγίων ακολουθούνται διάφορες θεραπευτικές προσεγγίσεις όπως: