Όγκοι της υπόφυσης, διάγνωση και θεραπεία

Γράφει ο Νικόλαος Καραγεώργος, Νευροχειρουργός, Διευθυντής Νευροχειρουργικής Κλινικής, Ιατρικό Κέντρο Αθηνών

Τι είναι οι όγκοι της υπόφυσης και τι συμπτώματα προκαλούν;

Είναι σχεδόν πάντα καλοήθεις μάζες που αναπτύσσονται στην υπόφυση. Η υπόφυση είναι ένας αδένας που βρίσκεται στη βάση του εγκεφάλου και είναι υπεύθυνη για την ρύθμιση πολλών σημαντικών λειτουργιών του σώματος συμπεριλαμβανομένης της αύξησης, της αναπαραγωγής και του μεταβολισμού. Όταν ένας όγκος αναπτύσσεται σε αυτόν τον αδένα μπορεί να προκαλέσει ένα πλήθος συμπτωμάτων και επιπλοκών που εξαρτώνται από το είδος, το μέγεθος και την εντόπιση του όγκου. Συχνά συμπτώματα τον υποφυσιακών όγκων είναι κεφαλαλγία, διαταραχές της όρασης, ναυτία και έμετος, κάματος, απώλεια όρεξης, πολυδιψία, πολυουρία, αύξηση του μεγέθους των άκρων, υπέρταση, παχυσαρκία και μεταβολικές διαταραχές, διαταραχές του εμμήνου κύκλου και υπογονιμότητα στις γυναίκες, στυτική διαταραχή και γυναικομαστία στους άντρες.

Πώς γίνεται η διάγνωση των όγκων της υπόφυσης

Συνήθως απαιτείται ένα συνδυασμός κλινικής εξέτασης και διαγνωστικών εξετάσεων, όπως ορμονικές αιματολογικές εξετάσεις, οφθαλμολογικές εξετάσεις και απεικονιστικές εξετάσεις, όπως αξονική και μαγνητική τομογραφία.

Ποια είναι η αντιμετώπιση των υποφυσιακών όγκων;

Η θεραπεία εξαρτάται από την παρουσία ορμονικών διαταραχών, το μέγεθος και την εντόπιση του όγκου.

1. Παρακολούθηση: Όταν ο όγκος είναι μικρός και δεν παράγει κάποια ορμόνη, ή δεν προκαλεί καθόλου συμπτώματα, τότε είναι δυνατή η επανεξέταση σε τακτά χρονικά διαστήματα.
2. Φαρμακευτική αγωγή: Σε κάποιες περιπτώσεις δίνονται φάρμακα που προκαλούν την συρρίκνωση του όγκου και σε άλλες περιπτώσεις μπορεί να χρειαστεί χορήγηση ορμονικής υποκατάστασης.
3. Χειρουργική αφαίρεση: Σε κάποιες περιπτώσεις ενδείκνυται η χειρουργική αφαίρεση του όγκου, η οποία διενεργείται διά της μύτης (διαρρινικά-διασφηνοειδικά). Η διασφηνοειδική χειρουργική αφαίρεση είναι σχεδόν πάντα η χειρουργική τεχνική εκλογής για την αφαίρεση των υποφυσιακών όγκων. Ο χειρούργος φτάνει στη βάση του κρανίου μέσα από το φυσικό άνοιγμα της μύτης είτε με τη βοήθεια του μικροσκοπίου ή του ενδοσκοπίου και με ειδικά εργαλεία μπορεί να αφαιρέσει τον όγκο, προστατεύοντας τον αδένα της υπόφυσης και χωρίς να προκαλέσει ζημιά στις γύρω ανατομικές δομές. Η νοσηλεία είναι σύντομη, χωρίς μετεγχειρητικό πόνο και τα αποτελέσματα, σε έμπειρα χέρια, θεαματικά.
4. Ακτινοθεραπεία: Η ακτινοθεραπεία οδηγεί στην συρρίκνωση του όγκου και έχει ένδειξη στις σπάνιες περιπτώσεις που αυτός δεν μπορεί να αφαιρεθεί πλήρως χειρουργικά.

Στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών στο Μαρούσι διαθέτουμε μία εξειδικευμένη ομάδα και τον πιο σύγχρονο ιατρικό τεχνικό εξοπλισμό για την ολοκληρωμένη θεραπεία των όγκων της υπόφυσης.