Γιατί να διακόψω το κάπνισμα;

Γράφει ο Αναστάσιος Παλαμίδας, Πνευμονολόγος, Επιστημονικός Συνεργάτης Τμήματος Επεμβατικής Πνευμονολογίας στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών.

Το κάπνισμα αποτελεί έναν από τους κύριους παράγοντες που θέτουν σε κίνδυνο την υγεία του πνεύμονα αλλά και την υγεία του οργανισμού μας γενικά, καθώς προδιαθέτει σε σοβαρές παθήσεις όπως χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, καρκίνος πνεύμονα, καρδιοαγγειακά νοσήματα (έμφραγμα, αγγειακά εγκεφαλικά συμβάματα, υπέρταση). Εάν τα παραπάνω φαντάζουν μακρινά και δεν επηρεάζουν την απόφαση για διακοπή καπνίσματος, πρέπει να γίνει αντιληπτό πως το κάπνισμα απειλεί ανεξαρτήτως του ηλικιακού παράγοντα τη φυσική κατάσταση του ανθρώπου. Η απόφαση να διακόψει κανείς το κάπνισμα είναι το πιο καθοριστικό και σημαντικό βήμα, καθώς έρχεται μετά τη συνειδητοποίηση των συνεπειών που μπορεί να επιφέρει αυτή η συνήθεια. Πρέπει επίσης να αντιληφθούμε ότι οι επιδράσεις από τη διακοπή καπνίσματος και η επαναφορά πολλών οργανικών συστημάτων σε φυσιολογικά επίπεδα είναι άμεσες, δηλαδή μέσα σε λίγες ώρες (όπως για παράδειγμα η αρτηριακή πίεση), άρα ποτέ δεν είναι αργά για να ληφθεί μια τέτοια απόφαση, ακόμη και όταν ο ασθενής νομίζει ότι η βλάβη έχει γίνει και δεν μπορεί να αλλάξει τίποτα. Ορισμένα από τα ευεργετικά αποτελέσματα της διακοπής καπνίσματος είναι:

  • Η επιμήκυνση της διαβίωσης.
  • Η άμεση μείωση του ρίσκου για αναπνευστικά προβλήματα όπως καρκίνος του πνεύμονα, χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, νεφροπάθειες, καρδιαγγειακές και νεφρολογικές παθήσεις, κακοήθεια του στόματος κ.ά.
  • Καλύτερη φυσική κατάσταση και βελτίωση της όσφρησης και της γεύσης.
  • Βελτίωση προσωπικής ζωής (στυτική δυσλειτουργία, αύξηση λίμπιντου).
  • Βελτίωση των καρδιολογικών και αναπνευστικών παραμέτρων σε περίπτωση χειρουργείου και λήψης γενικής αναισθησίας.
  • Βελτίωση εξωτερικών χαρακτηριστικών (δέρμα πιο ρόδινο, χωρίς ρυτίδες, δόντια χωρίς λεκέδες, ανάσα φρέσκια).
  • Οικονομία χρημάτων για αγαπημένες δραστηριότητες.

Η διακοπή καπνίσματος γίνεται εάν και εφόσον ληφθεί συνειδητά η απόφαση από τον καπνιστή να διακόψει το κάπνισμα. Στο ιατρείο διακοπής καπνίσματος μελετάται ο βαθμός εξάρτησης από τη νικοτίνη και σχεδιάζεται προσωπικά η προσέγγιση της διακοπής καπνίσματος είτε με φάρμακα (βαρενικλίνη, βουπροπιόνη) είτε με αγωγή αντικατάστασης νικοτίνης (δερματικά επιθέματα, τσίχλες, σπρέι νικοτίνης), ή με συνδυασμό των παραπάνω. Οι μετρήσεις της αναπνευστικής λειτουργίας και η μέτρηση του εκπνεόμενου μονοξειδίου του άνθρακα που γίνονται ελέγχουν την αναπνευστική επάρκεια και την καλή απόκριση και μείωση του βλαβερού μονοξειδίου, που είναι προϊόν καύσης, από το αναπνευστικό σύστημα. Πολύ σημαντική είναι και η βοήθεια που παρέχεται από ειδικούς λειτουργούς συμπεριφορικά αλλά και υποστηρικτικά της απόφασης με παραινέσεις για τη συνέχιση της προσπάθειας αλλά και αποφυγής της υποτροπής.