Φάρμακα με τιρζεπατίδη και σεμαγλουτίδη: Ελπίδα για τον έλεγχο του βάρους, αλλά πάντα με ιατρική παρακολούθηση

Γράφει ο Γεώργιος Χατζόπουλος
Παθολόγος, Ιατρικό Διαβαλκανικό Θεσσαλονίκης

Τα τελευταία χρόνια δύο φαρμακευτικές ουσίες, η σεμαγλουτίδη και η τιρζεπατίδη, έχουν βρεθεί στο επίκεντρο της δημοσιότητας και έχουν αποκτήσει μεγάλη απήχηση στο ευρύ κοινό. Ο λόγος είναι ότι, εκτός από τη σημαντική βοήθεια που προσφέρουν στον έλεγχο του σακχάρου σε άτομα με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2, φαίνεται να βοηθούν και στη μείωση του σωματικού βάρους. Έτσι, πολλοί άνθρωποι που παλεύουν με τα παραπανίσια κιλά στρέφονται σε αυτά τα φάρμακα αναζητώντας μια λύση.

Τι είναι η σεμαγλουτίδη και η τιρζεπατίδη;

Η σεμαγλουτίδη είναι φάρμακο που ανήκει στην κατηγορία των αγωνιστών του υποδοχέα GLP-1. Μιμείται τη δράση μιας ορμόνης του εντέρου που αυξάνει το αίσθημα κορεσμού και μειώνει την όρεξη, ενώ παράλληλα ρυθμίζει τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα καθώς διεγείρει την έκκριση ινσουλίνης από το πάγκρεας.

Η τιρζεπατίδη είναι νεότερη ουσία που δρα διπλά: τόσο στον υποδοχέα GLP-1 όσο και στον υποδοχέα GIP, προσφέροντας ακόμα μεγαλύτερη μείωση της όρεξης και καλύτερη ρύθμιση του μεταβολισμού.

Και οι δύο ουσίες χορηγούνται με ενέσιμη μορφή (μία φορά την εβδομάδα) και έχουν αποδειχθεί αποτελεσματικές σε άτομα με παχυσαρκία ή σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2.

Σε ποιους απευθύνονται;

Τα φάρμακα αυτά προορίζονται κυρίως για:

• Άτομα με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 είτε ως μονοθεραπεία όταν η μετφορμίνη θεωρείται ακατάλληλη λόγω δυσανεξίας είτε σε συνδυασμό με άλλα φαρμακευτικά προϊόντα.
• Άτομα με παχυσαρκία (Δείκτη Μάζας Σώματος – ΔΜΣ ≥ 30).
• Άτομα υπέρβαρα με ΔΜΣ ≥ 27  που έχουν ταυτόχρονα προβλήματα υγείας, όπως υπέρταση, υπνική άπνοια, δυσλιπιδαιμία, καρδιαγγειακή νόσο και προδιαβήτη.

Δεν είναι λοιπόν «φάρμακα αδυνατίσματος» για οποιονδήποτε θέλει να χάσει μερικά κιλά πριν το καλοκαίρι, αλλά θεραπευτικές επιλογές για συγκεκριμένους ασθενείς.

Πότε δεν πρέπει να λαμβάνονται;

Υπάρχουν καταστάσεις στις οποίες η χορήγηση αυτών των φαρμάκων δεν επιτρέπεται:

• Σε άτομα με ιστορικό καρκίνου θυρεοειδούς (αναπλαστικού ή μυελοειδούς).
• Σε άτομα με παγκρεατίτιδα στο παρελθόν.
• Σε περιπτώσεις σοβαρών γαστρεντερικών προβλημάτων (π.χ. βαριά γαστροπάρεση).
• Σε εγκύους και θηλάζουσες γυναίκες.

Ποια αποτελέσματα έχουν;

Οι κλινικές μελέτες έχουν δείξει ότι η σεμαγλουτίδη μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια βάρους 10–15% του αρχικού σωματικού βάρους, ενώ η τιρζεπατίδη ακόμη και πάνω από 20% σε ορισμένες περιπτώσεις. Τα αποτελέσματα αυτά είναι εντυπωσιακά σε σχέση με ό,τι γνωρίζαμε μέχρι τώρα.

Επιπλέον, βελτιώνουν τον γλυκαιμικό έλεγχο, μειώνουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακών συμβαμάτων και συμβάλλουν στη βελτίωση παραμέτρων όπως η αρτηριακή πίεση και τα λιπίδια.

Χρειάζεται ιατρική παρακολούθηση;

Η απάντηση είναι ξεκάθαρα ναι. Παρά τη μεγάλη ζήτηση, τα φάρμακα αυτά δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να λαμβάνονται χωρίς ιατρική παρακολούθηση. Ο γιατρός θα καθορίσει αν υπάρχει πραγματική ένδειξη, θα επιλέξει τη σωστή δόση και θα παρακολουθεί τυχόν ανεπιθύμητες ενέργειες (ναυτία, έμετο, δυσκοιλιότητα, πόνος στην κοιλιά).

Πριν την έναρξη θεραπείας είναι απαραίτητες εξετάσεις, όπως:

• Γενική αίματος.
• Βιοχημικός έλεγχος (σάκχαρο, ηπατικά ένζυμα, νεφρική λειτουργία, λιπίδια).
• Έλεγχος θυρεοειδούς, εφόσον υπάρχει σχετικό ιστορικό.

Πως μπορώ να τα προμηθευτώ;

Τα φάρμακα αυτά δίνονται μόνο με ιατρική συνταγή.

-Η τιρζεπατίδη συνταγογραφείται από ιατρό με απλή ιατρική συνταγή χωρίς όμως να αποζημιώνεται από τον ΕΟΠΥΥ με αποτέλεσμα να επιβαρύνεται το κόστος θεραπείας αποκλειστικά ο ασθενής.

-Η σεμαγλουτίδη συνταγογραφείται και μέσω ηλεκτρονικής συνταγογράφησης όταν όμως ο ασθενής έχει σακχαρώδη διαβήτη.

Γιατί στρέφονται όλοι σε αυτά;

Η παχυσαρκία είναι μια χρόνια νόσος που ταλαιπωρεί εκατομμύρια ανθρώπους. Οι δίαιτες συχνά αποτυγχάνουν, η γυμναστική από μόνη της δεν επαρκεί, και πολλοί νιώθουν απογοητευμένοι. Έτσι, η εμφάνιση φαρμάκων που βοηθούν στην ουσιαστική απώλεια κιλών μοιάζει σαν «θαυματουργή λύση».

Ωστόσο, πρέπει να θυμόμαστε ότι τα φάρμακα αυτά δεν υποκαθιστούν τις αλλαγές στον τρόπο ζωής. Η σωστή διατροφή, η τακτική άσκηση και η ψυχολογική υποστήριξη παραμένουν αναντικατάστατα. Τα φάρμακα έρχονται να ενισχύσουν την προσπάθεια, όχι να την αντικαταστήσουν.

Συμπέρασμα

Η σεμαγλουτίδη και η τιρζεπατίδη αποτελούν μια πραγματική επανάσταση στη θεραπεία της παχυσαρκίας και του σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2. Υπόσχονται καλύτερη υγεία και σημαντική απώλεια βάρους, αλλά η χρήση τους πρέπει να γίνεται μόνο με σωστή ιατρική καθοδήγηση και παρακολούθηση.

Η ενημέρωση και η υπεύθυνη στάση είναι το κλειδί για να αξιοποιήσουμε τα οφέλη τους με ασφάλεια.