Δεν πρέπει να σηκώνουμε τα παιδιά από τα χέρια. Γιατί;

Γράφει η Αρετή Χουντή, Ορθοπεδικός, Χειρουργός Παίδων, Επιμελήτρια Παιδορθοπεδικής Κλινικής, Παιδιατρικό Κέντρο Αθηνών.

Μια συχνή οδηγία που δίνουμε στους γονείς, ως ειδικοί στο θέμα, είναι πως δεν επιτρέπεται να σηκώνουν ή να τραβούν απότομα τα παιδιά από τα χέρια.

Ο λόγος

Ο λόγος είναι πως κατά την απότομη άρση του άνω άκρου συμβαίνει μία αιφνίδια και επώδυνη κατάσταση  που ονομάζεται επώδυνος πρηνισμός του αντιβραχίου.

Η ανατομία του άνω άκρου του αντιβραχίου περιλαμβάνει τη σύνδεση της κεφαλής της κερκίδας με το άνω άκρο της ωλένης, με το λεγόμενο δακτυλιοειδή σύνδεσμο. Η αποδέσμευση της κερκίδας από το σύνδεσμο αυτό, μετά από το τράβηγμα, είναι το υπεξάρθρημα της κεφαλής της κερκίδας ή αλλιώς ο επώδυνος πρηνισμός.

Η ηλικία για να συμβεί αυτό είναι μεταξύ 6 μηνών και 5 ετών, πολύ σπάνια νωρίτερα, σχεδόν ποτέ αργότερα. Επίσης, σπάνια, μπορεί να συμβεί μετά από μια κάκωση ή πτώση και όχι από τράβηγμα.

Κλινική Εικόνα

Η κλινική εικόνα είναι χαρακτηριστική:

Tο παιδί είναι ανήσυχο και δηλώνει πόνο στο κάτω άκρο του αντιβραχίου, παρόλο που το θέμα είναι στο άνω.

Δεν μπορεί να σηκώσει ψηλά το χέρι ούτε να το φέρει σε υπτιασμό (η παλάμη προς τα πάνω).

Διάγνωση

Όταν το ιστορικό είναι σαφές, δε χρειάζεται ακτινογραφία καθώς δε δείχνει τίποτα.

Όταν υπάρχει υποψία κάκωσης πρέπει να γίνεται, μήπως υπάρχει κάποιο κάταγμα.

Θεραπεία

Η θεραπεία γίνεται με ανάταξη του υπεξαρθρήματος που επαναφέρει την κεφαλή της κερκίδας στη θέση της εντός του δακτυλιοειδούς συνδέσμου.

Αυτή επιτυγχάνεται με ήπια έλξη του άκρου σε θέση υπτιασμού και στη συνέχεια κάμψη του αντιβραχίου.Τις περισσότερες φορές γίνεται αντιληπτό ένα κλικ τη στιγμή της ανάταξης. Νάρκωση δε χρειάζεται.

Το παιδί ηρεμεί σχεδόν αμέσως, σηκώνει το χέρι, αγκαλιάζει και είναι ευδιάθετο.

Αν δε συμβεί αυτό, προχωράμε σε δεύτερη προσπάθεια μετά από κάποια ώρα.

Δίνουμε αρκετό χρόνο στο παιδί να καταλάβει πως είναι καλά πλέον και μπορεί να κινήσει το χέρι του, αλλά, εάν δεν το κάνει, πρέπει να κάνουμε πλέον και ακτινογραφία, για να ελέγξουμε μήπως, εξ αρχής, ήταν κάτι άλλο.

Συχνά, το επεισόδιο έχει επαναληφθεί και πολλοί γονείς γνωρίζουν τι είναι. Αυτό ονομάζεται καθ έξιν επώδυνος πρηνισμός που για λόγους ανατομίας και ωρίμανσης παύει γύρω στα 5 έτη. Ακόμα και έτσι, δε δημιουργείται κάποια ευπάθεια στον αγκώνα του παιδιού.

Μετά την ανάταξη, το παιδί είναι ελεύθερο να κινηθεί και να παίξει. Κάποιες φορές, για λόγους προστασίας, ή όταν έχουμε καθ έξιν, εφαρμόζουμε μία ωμοβραχιόνιο ανάρτηση για 1-2 ημέρες.

Η σύσταση προς τους γονείς είναι, φυσικά, να αποφεύγουν το τράβηγμα από τα χέρια, να μην πανικοβάλλονται, γιατί η θεραπεία είναι απλή, και να επικοινωνούν με τον  ειδικό ιατρό σε κάθε περίπτωση αδυναμίας του παιδιού να χρησιμοποιήσει το χέρι του.