Ζώντας με τη Νόσο Λάιμ και τρόποι για τη μακροπρόθεσμη θεραπεία της

Γράφει ο Τρύφων Αλεξόπουλος, Νευρολόγος, Ιατρικό Κέντρο Αθηνών 

H ονοματοδοσία της νόσου Λάιμ ή Μπορρελίωσης

Το όνομα Μπορρέλια το προσέλαβε από το βακτήριο Borrelia burgdorferi, το οποίο την προκαλεί. Στην Αμερική προτιμούν την ονομασία Lyme, πρόκειται για μια πόλη των ΗΠΑ, όπου περιγράφηκε αρχικά η νόσος, το 1975.

Το βακτήριο (σπειροχαίτη) το μεταδίδουν στον άνθρωπο τα τσιμπούρια (κρότωνες) του γένους ixodes. Έτσι, στο Βόρειο Ημισφαίριο συναντάμε μία έξαρση της πάθησης την άνοιξη και το καλοκαίρι καθώς τότε, κυρίως, τα τσιμπούρια-φορείς είναι σε πλήρη δραστηριότητα.

Γι’ αυτό είναι πολύ σημαντικό να αφαιρούνται άμεσα τα τσιμπούρια από το δέρμα, πριν αυτά αποκτήσουν πρόσβαση στη ροή του αίματος και κατ’ επέκταση στους ιστούς του ανθρώπου.

Στάδια της Νόσου

Στο πρώτο στάδιο της νόσου, το άμεσο, παρατηρούμε στο σημείο που το τσιμπούρι είχε προσκολληθεί, ένα ερύθημα (κοκκινίλα), και μέσα σε τρεις εβδομάδες αυτό μετατρέπεται στο χαρακτηριστικό «μεταναστευτικό ερύθημα», κυρίως σε ευαίσθητες περιοχές, όπως η μασχάλη και η βουβωνική χώρα. Η διάμετρός του είναι, συνήθως, μερικά εκατοστά και η εικόνα του πολύ χαρακτηριστική: ενώ το κόκκινο σημείο μεγαλώνει, το κέντρο του παραμένει με ένα ανοιχτό χρώμα και παίρνει την μορφή ενός κόκκινου δαχτυλιδιού.Το αρχικό τσίμπημα μπορεί να ήταν τόσο ανεπαίσθητο, ώστε ο ασθενής να μην το είχε  αντιληφθεί.

Εάν υπάρχει υπόνοια  της νόσου, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε για τη διάγνωση, τη δοκιμασία αντισωμάτων (ELISA).

Χωρίς αγωγή εμφανίζεται το δεύτερο στάδιο της διάχυτης λοίμωξης με διάρκεια εβδομάδων έως μηνών. Τώρα, παρατηρούμε πόνους στις κλειδώσεις, στους μύες, περικαρδίτιδα, μηνιγγοεγκεφαλίτιδα, αδενοπάθεια, ανάλογα σε ποιον ιστό θα αναπτυχθούν περισσότερο οι σπειροχαίτες. Συνοδά συμπτώματα παρουσιάζονται ως κόπωση, πυρετική κίνηση, κεφαλαλγία κλπ.

Στο λεγόμενο τρίτο στάδιο,  τα συμπτώματα που προαναφέραμε αποκτούν χρόνιο χαρακτήρα, κυρίως στις αρθρώσεις, στο νευρικό σύστημα και στο δέρμα.

Διάγνωση της νόσου

Η διάγνωση της πάθησης μπορεί να αποτελέσει έναν δύσκολο γρίφο, κυρίως όταν το αρχικό τσίμπημα περάσει απαρατήρητο και ο γιατρός δεν δώσει την πρέπουσα σημασία στην πιθανότητα αυτή.

Θεραπεία της νόσου

Η θεραπεία, σε όλα τα στάδια της νόσου, απαιτεί τη χρήση αντιβιοτικών, κυρίως αμπικιλλίνης, κεφαλοσπορινών και δοξυκυκλίνης. Η διάρκεια της αγωγής είναι τουλάχιστον 10 ημέρες και μπορεί να παραταθεί ανάλογα με τη βαρύτητα των συμπτωμάτων. Αυτονόητη είναι και η χρήση ανακουφιστικών μέσων, ανάλογα με την εντόπιση και το μέγεθος των συμπτωμάτων.

Στους ασθενείς που βρίσκονται στο τρίτο και χρόνιο στάδιο της νόσου είναι απαραίτητη η φυσική και ψυχολογική βοήθεια στην αντιμετώπιση των μεταβολών στον τρόπο της καθημερινής διαβίωσής τους, της σχέσης τους με τα μέλη των οικογενειών τους και στην ικανότητα εκτέλεσης βασικών δραστηριοτήτων τους.

Τέλος, πρέπει να αναφερθεί και η σπουδαιότητα λήψης περιβαλλοντικών μέτρων για τον έλεγχο της εξάπλωσης των τσιμπουριών και η αποφυγή δραστηριοτήτων σε περιοχές μολυσμένες από τσιμπούρια.