Σύγχρονη διάγνωση του καρκίνου του προστάτη με περινεϊκή βιοψία και τεχνολογία σύντηξης εικόνων (mp-MRI Fusion perineal prostate biopsy)
Γράφει ο Αχιλλέας Πλουμίδης, Χειρουργός - Ουρολόγος - Ανδρολόγος, Επιστημονικός Συνεργάτης Κέντρου Ρομποτικής & Λαπαροενδοσκοπικής Ουρολογικής Χειρουργικής - Ανδρολογίας, Ιατρικό Κέντρο Αθηνών
Ο καρκίνος του προστάτη είναι ο δεύτερος πιο συχνός καρκίνος στον άνδρα. Για το λόγο αυτό, η Ευρωπαϊκή και η Αμερικάνικη Ουρολογική εταιρεία έχουν θεσπίσει τον ετήσιο έλεγχο για κάθε άνδρα μετά την ηλικία των 50, με PSA και εξέταση από τον ουρολόγο. Ετσι, κάθε αυξημένη τιμή ή απότομη αύξηση του PSA θα πρέπει να εγείρει την υποψία για καρκίνο στον προστάτη και ακολούθως να διερευνάται από τον ουρολόγο.
Τα τελευταία χρόνια τρεις σημαντικές εξελίξεις έχουν αλλάξει καθοριστικά τον τρόπο διάγνωσης του καρκίνου του προστάτη.
Α) Αρχικά η εμφάνση της πολυπαραμετρικής μαγνητικής τομογραφίας του προστάτη (mpMRI) σε κέντρα με εμπειρία και σύγχρονο εξοπλισμό δίνει τη δυνατότητα για ακριβή εντοπισμὀ του καρκίνου στον αδένα. Άλλωστε οι κατευθυντήριες οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ουρολογικής εταιρείας (EAU), προτείνουν να προηγείται η συγκεκριμένη απεικόνιση της βιοψίας. Θα έλεγε κανείς οτι έχει φύγει ανεπιστρεπτί η εποχή που γινόντουσαν βιοψίες απλά με υπερηχογραφική καθοδήγηση.
Β) Η δεύτερη επανάσταση αφορά την αξιοποίηση της πληροφορίας από την mpMRI, όπου με ειδικό λογισμικό γίνεται τρισδιάστατη ανασύσταση (3D) του προστάτη καθώς και της ύποπτης περιοχής. Η τεχνολογία αυτή πραγματοποιεί σύντηξη (fusion) της πολυπαραμετρικής μαγνητικής του προστάτη και των real-time εικόνων του υπερήχου κατά τη διάρκεια της βιοψίας. Το αποτέλεσμα είναι η δυνατότητα στόχευσης των ύποπτων περιοχών με εξαιρετική ακρίβεια.
Γ) Η πλέον πρόσφατη εξἐλιξη στον ελληνικό χώρο έιναι η εφαρμογή της βιοψίας του προστάτη δια του περινέου (περινεϊκή βιοψία). Είναι άλλωστε και σύσταση και των κατευθυντήριων οδηγιών της Ευρωπαϊκής Ουρολογικής εταιρείας (EAU). Μέχρι πρότινως οι βιοψίες του προστάτη πραγματοποιούνταν στα περισσότερα ουρολογικά κέντρα διορθικά. Ένας όμως σημαντικός περιορισμός αυτής μεθόδου είναι η δίοδος της βελόνας μέσα από το πρωκτό που βρίθει μικροβιών. Με τον τρόπο αυτό αυξάνονται σημαντικά τα ποσοστά λοιμώξεων (5-7 %) και σήψης μετά από βιοψία, καθώς και η αναγκή επανεισαγωγής για νοσηλεία στο νοσκομείο (1-3%). Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με τις συνθήκες ολοένα αυξανομένης μικροβιακής αντοχής στα υπαρχοντα αντιβιοτικά, καθιστά αναγκαία την λήψη βιοψιών δια του περινέου (περινεϊκή βιοψία), που μπορούν να εφαρμοσθούν κανόνες αντισηψίας και άρα δεν είναι αναγκαία η μακροχρόνια λήψη πολλαπλών αντιβιοτικών όπως γινόταν μέχρι τώρα.
Επίσης ένας άλλος σημαντικός παράγοντας υπέρ της διαπερινεϊκής βιοψίας είναι η μεγαλύτερη διαγνωστική ακρίβεια της μεθόδου, καθώς υπερτερεί στη διάγνωση καρκίνων της πρόσθιας ζώνης και της κορυφής του προστάτη καθώς και κλινικά σημαντικών καρκίνων, έναντι της διορθικής βιοψίας. Επιπλέον με την διαπερινεϊκή προσπέλαση μειώνεται η πιθανοτητα αιμορραγίων από το ορθό, καθώς η βελόνα δεν τραυματίζει πλέον το έντερο.
Τέλος, σε περίπτωση διάγνωσης καρκίνου του προστάτη, η ακριβής εντόπιση της βλάβης και της έκτασης αυτής, προσφέρει νέες δυνατότητες στοχευμένης αντιμετώπισης της νόσου (στοχευμένη θεραπεία χωρίς επέμβαση), γεγονός που δίνει νέες δυνατότητες στην θεραπεία του κακρίνου. Τα δεδομένα αυτά καθιστούν τη διαπερινεϊκή βιοψία του προστάτη ως την ενδεδειγμένη πλεον μεθόδο (gold standard), στη διάγνωση του καρκίνου του προστάτη.
Το Ιατρικό Αθηνών επενδύει σταθερά στις τεχνολογικές εξελίξεις, παραμένοντας πάντα ένα βήμα μπροστά ακόμα και στον καρκίνο του προστάτη, πρός όφελος του Έλληνα πολίτη.
Εξελίξεις στη διάγνωση του καρκίνου του προστάτη:
• Πολυπαραμετρική μαγνητική τομογραφία του προστάτη (mpMRI)
• Σύντηξη (fusion) των εικόνων της πολυπαραμετρικής μαγνητικής του
προστάτη και των real-time εικόνων του υπερήχου
• Συγχρονη περινεϊκή βιοψία του προστάτη
Πλεονεκτήματα διαπερινεϊκής fusion βιοψίας του προστατη:
• Μεγαλύτερη διαγνωστική ακρίβεια
• Μεγαλύτερη αξιοπιστία
• Μικρότερος κίνδυνος λοιμώξεων/ σήψης
• Απουσία κίνδυνου αιμορραγίας από το ορθό
• Μικρότερη ανάγκη επανεισαγωγής στο νοσοκομείο
• Μικρότερη ανάγκη χρήσης αντιβιώσεων
• Δυνατότητα στοχευμένων μετέπειτα θεραπευτικών επιλογών