Υπέρταση στην κύηση – Προεκλαμψία
Διάγνωση Προεκλαμψίας
Για να μπει η διάγνωση της αρτηριακής υπέρτασης (ΑΥ), η Αρτηριακή Πίεση (ΑΠ) πρέπει να βρίσκεται αυξημένη σε τουλάχιστον δύο μετρήσεις με διαφορά ίση ή μεγαλύτερη των 6 ωρών.
Υπέρταση θεωρείται η ανεύρεση της συστολικής ΑΠ (ΣΑΠ) πάνω από 140 mmHg ή της διαστολικής Αρτηριακής Πίεσης (ΔΑΠ) πάνω από 90 mmHg.
Προεκλαμψία θεωρείται ως ο συνδυασμός της ΑΥ στην κύηση μαζί με λευκωματουρία (λεύκωμα ούρων 24ώρου πάνω από 300 mg.
Η προεκλαμψία μπορεί να είναι ήπια ή σοβαρή. Σοβαρή θεωρείται η προεκλαμψία όταν έχουμε:
- ΣΑΠ πάνω από 160 mmHg ή ΔΑΠ πάνω από 110 mmHg
- Οπτικές και νευρολογικές διαταραχές (θάμπωμα, σκοτώματα, σοβαρή κεφαλαλγία, μεταβολή επιπέδου συνείδησης)
- Συμπτώματα διάτασης του ήπατος (πόνος στο στομάχι ή στο δεξιό υποχόνδριο, ναυτία, έμετοι)
- Διαταραχή της λειτουργίας του ήπατος (αύξηση των τρανσαμινασών)
- Θρομβοπενία (ελάττωση του αριθμού των αιμοπεταλίων)
- Λεύκωμα στα ούρα 24ώρου πάνω από 5 γραμμάρια.
- Ελάττωση της διούρησης (ούρα 24ώρου κάτω από μισό λίτρο)
- Σοβαρή καθυστέρηση της ανάπτυξης του εμβρύου
Θεραπεία Προεκλαμψίας
Στόχος της θεραπείας είναι να διατηρούμε καλά επίπεδα ΑΠ καθ’ όλη τη διάρκεια της κύησης και καλό έλεγχο των εργαστηριακών ευρημάτων.
Για την αντιμετώπιση της Αρτηριακής Υπέρτασης χορηγούμε αντιυπερτασικά φάρμακα. Η αντιυπερτασική αγωγή είναι απολύτως απαραίτητη στη σοβαρή ΑΥ, κυρίως, για την πρόληψη των αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων.
Η θεραπεία της προεκλαμψίας θέλει περίσκεψη και σύνεση, καθώς η επιθετική αντιμετώπιση της Αρτηριακής Υπέρτασης στην κύηση (π.χ. απότομη πτώση της Αρτηριακής Πίεσης, βεβιασμένη έναρξη φαρμακευτικής θεραπείας) μπορεί να οδηγήσει σε μητρικές ή εμβρυϊκές επιπλοκές (π.χ. εγκεφαλικό επεισόδιο, ισχαιμία μυοκαρδίου, υποάρδευση του εμβρύου).
Παρακολούθηση της Κύησης
Οι γυναίκες πρέπει να ενημερώνονται για τα σημεία και τα συμπτώματα της σοβαρής προεκλαμψίας και να τα αναφέρουν αμέσως στο μαιευτήρα τους.
Επιπλέον, πρέπει να επικοινωνούν άμεσα μαζί του σε περιπτώσεις κολπικής αιμόρροιας, κοιλιακού άλγους, ελάττωσης των εμβρυϊκών σκιρτημάτων ή συμπτωμάτων επαπειλούμενου πρόωρου τοκετού.
Ο περιορισμός της φυσικής δραστηριότητας, ίσως προλαμβάνει σε κάποιο βαθμό την επιδείνωση της Αρτηριακής Υπέρτασης.
Η χορήγηση χαμηλών δόσεων ασπιρίνης σε γυναίκες με μέτριο ή υψηλό κίνδυνο εμφάνισης προεκλαμψίας φαίνεται να ασκεί, έστω και μερικώς, προστατευτική δράση.
Η επανεκτίμηση της εγκύου με υπερτασική νόσο πρέπει να γίνεται σε πολύ τακτική βάση.
Σε κάθε επίσκεψη πρέπει να μετράται η Αρτηριακή Πίεση, να ελέγχεται η ανάπτυξη του εμβρύου και να γίνεται stick ούρων.
Ο εργαστηριακός έλεγχος σε υπερτασική νόσο της κύησης πρέπει να γίνεται σε πολύ τακτική βάση και να περιλαμβάνει:
- Γενική αίματος,
- Γενική ούρων
- Ουρία, κρεατινίνη, ουρικό οξύ
- Ηλεκτρολύτες
- Τρανσαμινάσες, LDH
- Έλεγχο πηκτικότητας
Παρακολούθηση του Εμβρύου
Σε υπερτασική νόσο της κύησης προτείνεται η καθημερινή καταγραφή των εμβρυϊκών σκιρτημάτων. Ο υπερηχογραφικός προσδιορισμός του εμβρυϊκού βάρους γίνεται ανά 3 - 4 εβδομάδες.
Η κατάσταση του εμβρύου παρακολουθείται με βιοφυσικό προφίλ ή συνδυασμό καρδιοτοκογραφίας και μέτρησης του όγκου του αμνιακού υγρού.
Οι εξετάσεις παρακολούθησης εμβρύου επαναλαμβάνονται τουλάχιστον κάθε εβδομάδα ή, επί σχετικών ενδείξεων, πολύ συχνότερα. Το Doppler είναι απαραίτητο για την εκτίμηση των εμβρύων με ενδομήτρια καθυστέρηση της ανάπτυξης.
Η χορήγηση κορτικοστεροειδών (βηταμεθαζόνης) για διέγερση της πνευμονικής ωριμότητας του εμβρύου πριν τις 34 εβδομάδες, ίσως έχει θέση στην ήπια και σοβαρή προεκλαμψία και στη σοβαρή Αρτηριακής Υπέρτασης.
Τοκετός
Η οριστική θεραπεία της προεκλαμψίας είναι ο τερματισμός της κύησης.
Στην επιλογή του χρόνου τερματισμού της κύησης λαμβάνονται υπ’ όψιν οι κίνδυνοι για τη μητέρα και το έμβρυο, η ηλικία κύησης και η σοβαρότητα της υπερτασικής νόσου.
Σε ήπια Αρτηριακή Υπέρταση - προεκλαμψία, χωρίς την εμφάνιση άλλων επιπλοκών, ο τοκετός μπορεί να προγραμματιστεί σε ηλικία κύησης μεγαλύτερης από τις 37 εβδομάδες.
Σε κάθε περίπτωση δε θα πρέπει να καθυστερεί πέρα των 40 εβδομάδων. Σε περιπτώσεις σοβαρής Αρτηριακής Υπέρτασης - προεκλαμψίας, ο τοκετός μπορεί να προγραμματιστεί σε ηλικία κύησης μεγαλύτερης από τις 34 εβδομάδες ή επί σχετικών ενδείξεων, νωρίτερα.
Η υπερτασική νόσος της κύησης, κυρίως επί ωρίμανσης του τραχήλου, δεν αποτελεί αντένδειξη για κολπικό τοκετό, αρκεί να το επιτρέπει η κατάσταση της μητέρας και του εμβρύου και να μην υπάρχουν άλλοι μαιευτικοί λόγοι για καισαρική τομή.
Ο παρατεταμένος τοκετός πρέπει να αποφεύγεται, ιδιαίτερα στη σοβαρή ΑΥ- προεκλαμψία.
Στις γυναίκες με υπερτασική νόσο της κύησης που υποβάλλονται σε τοκετό παρακολουθούμε τουλάχιστον ανά μία ώρα τα ζωτικά σημεία, τη διούρηση / λευκωματουρία και τα σημεία / συμπτώματα σοβαρής προεκλαμψίας.
Οι συνήθεις εργαστηριακές εξετάσεις επαναλαμβάνονται το λιγότερο κάθε 6 ώρες.
Η επισκληρίδιος και η ραχιαία αναισθησία φαίνεται να πλεονεκτούν, αρκεί να μην υπάρχει θρομβοπενία.