ΓΛΑΥΚΩΜΑ : Μια πρόκληση για τα μάτια μας

Γράφει ο Νικόλαος Ματθαίου

Χειρουργός Οφθαλμίατρος, Διευθυντής Τμήματος Γλαυκώματος Ενηλίκων και Παίδων, Ιατρικό Κέντρο Αθηνών

Τί είναι το Γλαύκωμα

Το γλαύκωμα είναι μια οπτική νευροπάθεια η οποία οδηγεί σε προοδευτική απώλεια του οπτικού πεδίου και τελικά τύφλωση. Είναι πάρα πολύ ύπουλο γιατί δεν δίνει συμπτώματα.

Πως δημιουργείται το Γλαύκωμα

Το υδατοειδές υγρό παράγεται από το ακτινωτό σώμα, κυκλοφορεί ανάμεσα στον φακό και την ίριδα, περνάει μέσα από την κόρη του ματιού και αποχετεύεται από την γωνία που δημιουργούν ο σκληρός χιτώνας και ο κερατοειδής  με την ίριδα.

Όταν η αποχέτευση του υγρού παρεμποδίζεται, το υγρό συσσωρεύεται, η πίεση μέσα στον οφθαλμό ανεβαίνει, και μετά από λίγο καιρό αρχίζει  να καταστρέφει το οπτικό νεύρο.

Υπάρχουν άνθρωποι οι οποίοι δεν αναπτύσσουν γλαυκωματικές βλάβες, παρά το γεγονός ότι έχουν αυξημένες πιέσεις, πάσχοντας από την λεγόμενη οφθαλμική υπερτονία.

Αντιθέτως υπάρχουν ασθενείς με χαμηλές πιέσεις οι οποίοι αναπτύσσουν γλαυκωματικές βλάβες, πάσχοντας από αυτό που λέγεται γλαύκωμα χαμηλής πιέσεως.

Ποιοι είναι οι Τύποι Γλαυκώματος

Η γωνία αποχέτευσης  μπορεί να είναι ανοικτή ή κλειστή, και έτσι τα γλαυκώματα χωρίζονται σε γλαυκώματα ανοικτής γωνίας ή κλειστής γωνίας. Επίσης μπορεί να είναι κληρονομικά ή να είναι αποτέλεσμα άλλων παθήσεων του οφθαλμού.

Η κλινική τους συμπεριφορά αλλά και η διαχείρισή τους είναι διαφορετικές, ανάλογα με τον τύπο τους. Όλα όμως οδηγούν σε μια μη αναστρέψιμη απώλεια οράσεως και οπτικού πεδίου.

Η αυξημένη ενδοφθάλμια πίεση είναι ένας από τους κυρίους παράγοντες  κινδύνου, αλλά όχι ο μόνος. Το οικογενειακό ιστορικό γλαυκώματος, η ηλικία, η αυξημένη αρτηριακή πίεση, ο Σακχαρώδης Διαβήτης, ή η υψηλή μυωπία είναι σημαντικοί παράγοντες που μπορούν να επιταχύνουν την απώλεια του οπτικού πεδίου.

Υπάρχει Γλαύκωμα στα παιδιά;

Δυστυχώς και τα παιδιά μας μπορεί να παρουσιάσουν γλαύκωμα το οποίο είναι ή συγγενές κληρονομικό, ή μετά από τραυματισμούς ή φλεγμονές ή και σε συνδυασμό με συγγενείς καταρράκτες, ή άλλες παθήσεις.

Τα γλαυκώματα αυτά είναι πιο σπάνια και η άμεση αντιμετώπισή τους βελτιώνει την τελική πρόγνωση.

Πως μπορώ να το προλάβω;

Είναι πολύ σημαντικό να εξετάζουμε τα μάτια μας σε τακτά χρονικά διαστήματα με τον οφθαλμίατρό μας.

Όποιος έχει εξ’ αίματος συγγενή που πάσχει από γλαύκωμα ανοικτής γωνίας, θα πρέπει να ελέγχεται μία φορά κάθε δύο χρόνια πριν την ηλικία των σαράντα, και μία φορά τον χρόνο μετά την ηλικία των σαράντα, προκειμένου να διαπιστωθεί το οποιοδήποτε πρώιμο στοιχείο του γλαυκώματος.

Η αξιολόγηση του γλαυκώματος γίνεται με πλήρη οφθαλμολογική εξέταση, γωνιοσκοπία, παχυμετρία κερατοειδούς , οπτικά πεδία και οπτική τομογραφία - OCT.

Πως θεραπεύεται το γλαύκωμα

Η θεραπεία συνίσταται στην μείωση της ενδοφθάλμιας πίεσης με κολλύρια, ή  laser ή χειρουργικές επεμβάσεις στον οφθαλμό.

Έχει ως σκοπό την επιβράδυνση της απώλειας της οράσεως. Προς το παρόν η επιστήμη δεν έχει επιτύχει να ανατάξει γλαυκωματικές βλάβες.

Έχουμε όμως πλέον και την δυνατότητα νευροπροστασίας, δηλαδή  παρεμβάσεων, μη σχετιζόμενων με την ενδοφθάλμια πίεση, που μπορούν να  καθυστερήσουν την καταστροφή του οπτικού νεύρου.

Τι πρέπει να θυμάμαι

Η έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση του γλαυκώματος είναι αυτή που μας εξασφαλίζει καλύτερη ποιότητα οράσεως και επομένως καλύτερη ποιότητα ζωής.